De eenmanszaak is en blijft veruit de populairste ondernemingsvorm voor startende ondernemers. In tegenstelling tot een vennootschap zijn jij en je eenmanszaak één geheel, zonder onderscheid tussen privévermogen en dat van je zaak. Het nadeel hiervan is dat je geconfronteerd wordt met een hoge belastingdruk in de personenbelasting, aangevuld met opcentiemen in de gemeentebelasting en sociale bijdragen. Gelukkig kun je deze druk op diverse manieren verlagen.
Meewerkende partner
Heb je een eenmanszaak en ben je getrouwd of wettelijk samenwonend? Dan kun je jouw partner een loon uitkeren voor het werk dat hij of zij in je onderneming verricht. Door een deel van jouw nettowinst aan de meewerkende partner te geven, verminder je de belastingdruk in hogere belastingschijven. Het uitgekeerde bedrag wordt immers weggenomen uit de hoogste belastingschijven en opnieuw belast in lagere schijven bij de meewerkende partner. Nog een pluspunt: op dit uitgekeerde bedrag wordt opnieuw de belastingvrije som toegepast, wat een extra fiscaal voordeel oplevert.
Zelfstandig helper
Dit principe is ook van toepassing voor iemand die je als zelfstandige helpt - bijvoorbeeld een familielid - zonder gebonden te zijn door arbeidsovereenkomst. Het inschakelen van een zelfstandig helper combineert flexibiliteit qua inzet met lagere verloningskosten in vergelijking met een vast personeelslid. Op het loon dat je een zelfstandig helper geeft, betaal je immers geen sociale lasten. Let wel: een helper moet zichzelf als zelfstandige vestigen.
Investeringen
Investeer je in jouw eenmanszaak, bijvoorbeeld in kantoormateriaal, machines of voorraden? Dan moet je je voor de afschrijving van deze kosten niet beperken tot het aantal dagen dat je de investering in je bezit had. Met andere woorden: een investering in december 2024 heeft hetzelfde gewicht qua kosten als een investering die je al in januari van hetzelfde jaar deed. Dit biedt interessante mogelijkheden om jouw winst op het einde van het jaar te drukken. Bovendien kan de afschrijvingsannuïteit nog eens worden verdubbeld, omdat er ook degressief mag worden afgeschreven in de personenbelasting.
Belastingkrediet
Als je de bovenstaande investeren met jouw eigen middelen doet, dan kom je in aanmerking voor een belastingkrediet. Je hebt recht op dit krediet als je eigen middelen in het huidige jaar meer aangegroeid is dan de grootste aangroei in de drie voorgaande jaren. Het belastingkrediet bedraagt in dat geval 10% van het verschil tussen de eigen middelen in het investeringsjaar en het hoogste bedrag uit een van de drie voorgaande jaren, met een maximum van 3.750 euro. Het belastingkrediet moet je uiteindelijk terugbetalen. Ben je als beginnende zelfstandige minder dan drie jaar actief? Dan geldt dezelfde regeling, maar dan berekend op basis van de aangroei van je eigen vermogen in het betreffende belastbare tijdperk.
Stopzettingsmeerwaarden
Zet je jouw eenmanszaak definitief stop en realiseer je meerwaarden op (im)materiële vaste activa? Dan kunnen deze in de volgende gevallen belast worden aan 10%: wanneer de stopzetting plaatsvindt op de leeftijd van 60 jaar of ouder, bij overlijden of bij gedwongen definitieve stopzetting. Bij stopzetting op een ander moment moet je rekening houden met een belastingtarief van 16,5% toegepast op materiële vaste activa en 33% op immateriële vaste activa (mits aan de vereisten van de '4x4 regel' wordt voldaan).
Ter info: de 4x4-regel houdt in dat men de stopzettingsmeerwaarde die je op dergelijke immateriële vaste activa behaalt, gaat vergelijken met de som van de nettowinsten die je hebt gerealiseerd in de vier jaren voor de stopzetting.
Gebruik je het actief (bijvoorbeeld een onroerend goed) na de stopzetting nog enkele jaren voor privédoeleinden voor het verkocht wordt? Dan zal de gerealiseerde meerwaarde niet langer belast worden. Meerwaarden die tijdens de duur van de eenmanszaak worden behaald op materiële vaste activa die langer dan vijf jaar in bezit zijn, worden ook belast tegen een tarief van 16,5%.
